SALETRA Z CUKREM:

Wszystkie zabawy pirotechniczne maja chyba poczatek w wykorzystywaniu mieszanki CUKRU i SALTERY POTASOWEJ. Jest do dosc znana substancja, obecnie chyba najlatwiejsza w zdobyciu i co najwazniejsze chyba mozliwie najbezpieczniejsza. Substancja ta spala sie energicznie jasno-pomaranczowym plomieniem, lecz podobnie jak czarny proch nie jest EKSPLOZYWNA. Wlasciwosci takie nabiera dopiero jak zamkniemy ja w szczelnym opakowaniu. Do sporzadzenia jej bedziemy potrzebowali dwóch skladników - oczywiscie SALETRY POTASOWEJ i CUKRU w stosunku wagowym zaleznym od wlasnosci jakie chcemy aby nasza mieszanka posiadala. We wszystkich ponizszych przykladach obowiazuje jedna zasada: Wiecej saletry a mniej cukru (6:4) sprawia iz mieszanka spala sie bardziej energicznie, a na odwrót (4:6) - daje wiecej dymu. Proporcje 1:1 sa jednak najbardziej optymalne. Wszystkim osobom dopiero zaczynajacym przygode z pirotechnika goraco polecam zaczac wlasnie od tejze wlasnie mieszaniny - m.in ze wzgledu na bezpieczenstwo i latwosc zdobycia skladników. Poniewaz istnieja co najmniej cztery wersje tej mieszanki, to wlasnie w taki sposób postaram sie wam ponizej je przedstawic. Pierwsza z nich bedzie:

PODSTAWA

To najprostsza kombinacja saletry potasowej z cukrem jaka mozna sobie wyobrazic. Wykonanie jej nie zajmuje wiecej niz pól godziny, a przebieg reakcji jest calkiem satysfakcjonujacy. Aby sporzadzic tego rodzaju mieszanke, zmielona w mlynku do kawy saletre potasowa mieszamy z cukrem pudrem, lub wczesniej zmielonym zwyklym cukrem. Uwaga! Bardzo istotne jest aby skladniki (saletre potasowa oraz cukier) mielic osobno! Po tej czynnosci dokladnie zmieszane substancje wysypujemy na szeroka papierowa tacke i stawiamy na 24 godziny na kaloryferze. Jest to zwiazane z niewielkim, lecz obecnym stopniem zawilgocenia cukru. Po calkowitym wysuszeniu mieszanki dobrze jest powstale brylki rozdrobnic w mozdzierzu. Gdy po zapaleniu, mieszanina zamiast sie energicznie spalac bedzie sie predzej topic i "bulkac" oznaczac to bedzie ze mieszanina nie zostala dostatecznie dobrze zmielona lub/i wymieszana.

Najczęstsze zastosowania to: Petardy, wulkany, lonty .

KARMELEK

Karmelek to juz niestety wyzsza szkola jazdy. Jego uzyskiwanie jest juz procesem znacznie trudniejszym i niebezpieczniejszym. Polega on na rozpuszczeniu mieszanki saletry z cukrem (uzyskanej w punkcie "PODSTAWA") na patelni do postaci przypominajacej wonia i wygladem wlasnie karmel. Jak wspomnialem jest to proces troche bardziej niebezpieczny gdyz trzeba uwazac aby mieszanki nie przegrzac - wtedy wówczas moze nastapic niekontrolowany zaplon. Z tego tez wzgledu topienie mieszanki nalezy wykonywac na wolnym powietrzu oraz na bardzo malym ogniu, nieustannie mieszajac. Nie spuszczac wzroku z mieszanki ani na chwile.

Najczęstsze zastosowania to: Rakiety, baczki, swiece dymne.

Z WODĄ DESTYLOWANĄ

Jest to jedna z najlepszych wersji kombinacji saletry potasowej i cukru. Daje ona stosunkowo "duzego kopa", lecz uzyskanie jej jest juz czynnoscia dosc czasochlonna, miedzy innymi przez stosunkowo dlugi okres krystalizacji. Tu jednak nalezy podkreslic, iz otrzymywanie jest procesem bezpiecznym i generalnie nie stwarzajacym problemów. Opis przedstawia produkcje 100g tej mieszanki: Wlewamy ok 200ml wody destylowanej do niewielkiego garnuszka, a nastepnie ja zagotowujemy. Gdy woda zacznie wrzec zdejmujemy ja ze zródla ciepla, czekamy ok minute, a nastepnie wsypujemy do niej 100g saletry potasowej z cukrem (skladniki nie musza byc zmielone). Mieszamy lyzeczka do momentu az wszystko sie rozpusci - powstanie roztwór nasycony. Roztwór generalnie wtedy nie posiada zadnego zabarwienia i wyglada jak zwykla woda. Garnuszek stawiamy z powrotem na zródlo ciepla i gotujemy do momentu odparowania znacznej wiekszosci wody. Bardzo wazne jest aby gotujaca sie mieszanine zdjac w odpowiednim momencie. Pierwszym sygnalem bedzie zmiana zabarwienia wody a nieco pózniej: dosc dziwny sposób wrzenia substancji (duzo malych babelków). Gdy zauwazymy tego rodzaju zmiany, zdejmujemy garnuszek z kuchenki, a jego zawartosc przelewamy do szerokiego naczynia i pozostawiamy na kilka dni na kaloryferze. Roztwór zaczyna krzepnac juz w pierwszych minutach obecnosci w naczyniu. Wysuszona mieszanke, a raczej jej krysztalki ostroznie miazdzymy w mozdzierzu - nigdy nie w mlynkach elektrycznych! Mieszanka jest gotowa do uzycia.

Najczęstsze zastosowania to: Petardy.

Z SPYRYTUSEM

Ta wersja mieszanki bynajmniej nie ma wiele wspólnego ze sfera duchowa czy tez ze sonda lazaca po Marsie lecz ze spiritusem - lub w innym wypadku denaturatem. Jest to takze dosc bezpieczna metoda uzyskania bardzo dobrej mieszanki na bazie saletry potasowej i cukru, swietnie nadajacej sie do silników rakietowych czy swiec dymnych. Polega ona na zmieszaniu mieszanki PODSTAWA ze spiritusem - a komu szkoda - z denaturatem. Sposób przygotowania 100g tej mieszanki wyglada nastepujaco: Do naczynia wypelnionego mieszanka wlewamy taka ilosc spiritusu aby powstala pewnego rodzaju maz, czy tez blotko. Mieszamy tak dlugo az roztwór nie nabierze jednolitej konsystencji. Po tym zabiegu mieszanke wlewamy do plaskiego pojemnika lub silnika odrzutowego i czekamy dobe. Mieszanke dobrze jest suszyc na kaloryferze, stad wlasnie polecam stosowac spiritus a nie denaturat. W tym drugim wypadku bedziemy niestety musieli sie liczyc z nieprzyjemnym zapachem. Mieszanke mozna oczywiscie rozdrobnic w mozdzierzu i zastosowac jako zwykly proch, lecz najlepiej nadaje sie w takiej postaci w jakiej zakrzepnie.

Najczestsze zastosowanie: Rakiety, baczki, swiece dymne.

ROBICIE NA WłASNĄ ODPOWIEDZIALNOŚĆ.